Open source en commercie: hoe het mis kan gaan

“Eerdergenoemde projecten, als PostgreSQL en XWiki, hebben aangetoond baat te hebben gehad bij een ‘enterprise’-tak. Ik zie geen reden waarom dat bij TWiki anders zou zijn.”, schreef ik bijna een jaar geleden op livre.nl. Van die positieve insteek is weinig meer over. Sinds de komst van twiki.net, de enterprise-tak waarover ik schreef, is TWiki in een diepe crisis geraakt.

TWiki.NET (de commerciele variant) is als een tsunami over het opensource project TWiki.org gerold. TWiki.NET zou de community gaan versterken, maar vergat daarbij bestaande structuren te respecteren. Zonder blikken of blozen kwam de marketing-afdeling met leuzen waarin het werk van de vele mensen die in de loop der jaren aan TWiki bij hebben gedragen werd geclaimd als hun eigen.

De laatste release is versie 4.2, ruim een half jaar oud. Inmiddels zijn al flink wat bugs in deze release ontdekt, waarvan enkelen zelfs de veiligheid van een TWiki installatie in gevaar brengen. De langverwachte patch-versie, 4.2.1, wil maar niet komen. Het beste voorbeeld waarom je niet TWiki zou moeten gebruiken is de website van twiki zelf: de site is traag, onoverzichtelijk en volgens velen simpelweg lelijk. Ontwikkelaars van de kern van TWiki laten het afweten. De community valt uiteen.

Falende organisatie

Wie gaat graven in de historie van TWiki, door in de project-wiki op twiki.org zelf te kijken en met mensen die al jaren in het project zitten te spreken, komt er echter achter dat dit eigenlijk niets nieuws is. Het project hinkt al jaren op deze wijze voort. Slechts een handjevol programmeurs die de TWiki code hebben ontwikkeld en deze van binnen en van buiten kennen hebben het langer dan, zeg, 2 jaar volgehouden. Anderen liepen stuk op de machtsstructuur van het project. De paar oudgedienden kunnen uren verhalen over mensen die kwamen, afgestompt raakten en weer vertrokken.

Wat TWiki mist is een inspirerende leider. Wat TWiki heeft is een zelfbenoemde ‘benevolent dictator‘, een goedaardige dictator: oprichter Peter Thoeny. Op zich is er niets mis met een ‘benevolent dictator’. Veel open-source projecten kennen zo’n persoon: linux heeft Linus Torvalds, ubuntu heeft Mark Shuttleworth, PostgreSQL heeft Tom Lane, perl heeft Larry Wall, en ga zo maar door. Het grote verschil is dat zij respect hebben verdiend, dat zij mensen hebben weten te inspireren. Ik ben van mening dat wanneer je zelf moet stellen ‘ik ben de goedaardige dictator’, het predicaat ‘goedaardig’ niet meer van toepassing kán zijn.

Daarnaast, nu Peter Thoeny naast leider van TWiki.org ook grote financiele belangen heeft met TWiki.NET, begint de grens tussen beiden te vervagen. Daar komt bij dat Thoeny de enige link tussen de open-source community en het commerciele bedrijf is. Wie kijkt naar de publieke uitspraken van Thoeny over (in zijn perceptie) ‘tegenstanders’ moet vrezen voor het beeld dat medewerkers van TWiki.NET gepresenteerd krijgen van toegewijde leden van de open-source community. Met valse informatie worden ze zonder blikken of blozen zwartgemaakt.

Toekomst

Hoe ziet de toekomst er uit voor TWiki? De codebase van TWiki is complex. Nieuwe ontwikkelaars zullen dan ook een steile leercurve hebben als de oudgedienden het echt voor gezien houden. Intussen wordt druk gesproken over de machtskwestie, voor een groot deel van hen is het naar ieders tevredenheid oplossen daarvan een belangrijke voorwaarde om weer aan de slag te gaan. De discussie hierover verloopt echter moeizaam en zeer behoedzaam, kritiek kan eigenlijk nauwelijks geuit worden (had iemand het over dictatuur?).

Natuurlijk, TWiki.net kan ontwikkelaars inhuren of zelfs in dienst nemen. Een gelikte versie maken, waarvan een bruikbare maar minder gelikte versie als open-source wordt vrijgegeven. Het MySQL model. Op zich niets mis mee, maar het maakt het voor mij een stuk minder interessant om actief aan bij te dragen. En wie weet, zo af en toe valt het f-woord: een fork zou een uitweg kunnen bieden uit de huidige impasse. Ik zeg dat echter met enige reserve, omdat het opsplitsen van een project eigenlijk zelden tot goede resultaten leidt.

Gelukkig is TWiki, hoewel in potentie wel degelijk, niet uniek. Er zijn meerdere oplossingen voor de problemen waar TWiki een antwoord op is. Oplossingen die mischien op bepaalde gebieden krachtiger zijn dan TWiki, oplossingen die zeker gebruikersvriendelijker zijn dan TWiki. Hoewel ik het jammer zou vinden als TWiki zich niet zou ontwikkelen naar de belofte die het in zich heeft, heb ik de vrijheid een van de alternatieven in te zetten. Er zijn echter mensen die zich uitsluitend specialiseren op TWiki. Zij zijn danig de pineut wanneer TWiki het onderspit delft.

Ik denk dat de meest waarschijnlijke uitkomst het MySQL model is, waarbij de bestaande community wordt vervangen door een betaalde community. Maar het is natuurlijk heel goed mogelijk dat ik er, net als met mijn stuk op livre.nl, weer ver naast zit en het in de komende maanden toch nog goed komt. Ik heb er helaas een hard hoofd in.

Flattr this

4 Responses to “Open source en commercie: hoe het mis kan gaan”

  1. Krispijn Beek Says:

    Spijtig om te horen. Vorig jaar was je inderdaad nog zo enthousiast over TWiki toen ik vertelde dat ze pp mijn werk met MediaWiki aan de slag gingen. Ik ben benieuwd welke alternatieven je zelf overweegt. Al moet ik eerlijk zeggen dat ik niet echt meer toekom aan meer dan lurken bij WOSS.

  2. -=SUbWAY=- » Blog Archive » TWiki.net out on the path of war Says:

    […] This recent outburst of unfair PR has prompted me to put online an english translation of a blog post I wrote on the subject earlier (on my own blog and on livre.nl). I am still an avid user of TWiki, because its potential is great. This means I find bugs, from usage on my own sites or one of the many hosted instances I mantain for my customers. I stopped active participation in the community, but so far did report any serious bugs. I think it is time to put a halt to that too: if TWiki.net wants me to work on what they consider their software, well: let them pay me! […]

  3. Blogroll » TWiki.net out on the warpath Says:

    […] This recent outburst of unfair PR (but also requests from certain people) has prompted me to put online an english translation of a blog post I wrote on the subject early july of this year (on my own blog and on livre.nl). I am still an avid user of TWiki, because its potential is great. This means I find bugs, from usage on my own sites or one of the many hosted instances I mantain for my customers. I stopped active participation in the community, but so far did report any serious bugs. I think it is time to put a halt to that too: if TWiki.net wants me to work on what they consider their software, well: let them pay me! […]

  4. TWiki dood? -> NextWiki, twikifork-Melvin’s tech blog Says:

    […] Enige tijd geleden schreef Koen al dat het de verkeerde kant opging met TWiki. Vandaag blijkt zijn voorspelling uit te komen. Alle huidige ontwikkelaars zijn buitengesloten van twiki.org onder het mom van “twiki.org website relaunch”. De meeste ontwikkelaars zijn opgestapt en gaan nu aan de slag met de fork ‘NextWiki’ of ‘twikifork’. […]

Leave a Reply