Het heeft de gemeente behaagd afgelopen week de bomen aan de Veerkaden (u kent ze wel van tv, de smerigste straten van het gansche land) kennis te laten maken met de kettingzaag. Hiermee is de herinrichting van deze straten ingezet. Er is ongetwijfeld een goede reden om deze bomen nu al, terwijl de herinrichting nog maanden op zich laat wachten, te kappen. Zo kan ik mij voorstellen dat men deze bomen niet tijdens het broedseizoen van de diverse vliegende hagenaars mag kappen, en het dus nu alvast doet. Op zich erg nobel van de gemeente natuurlijk.

Helaas lijkt het kappen van de bomen echter een ongewenste bijwerking te hebben: de fijnstofconcentratie neemt alarmerende vormen aan. Waar voorheen nog wel eens een lachend gezichtje op de D66 doekjes-voor-het-bloeden te zien was, staan deze na de kap voortdurend op huilen. De bewoners klagen inmiddels steen-en-been, er wordt zelfs gezegd dat ‘je het stof nu zelfs proeft’. En nee, dit is dus geen 1 april grap.

Het hoger beroep dat de bewoners eerder samen met milieudefensie ingingen loopt nog, maar het lijkt me dat het kappen van de bomen een onwettige actie is geweest daar de fijnstofwaarden flink zijn gestegen. De enige manier om dit op te lossen, lijkt een spoedige afsluiting van de Veerkaden. Ik vrees echter dat we hier van het gerecht of de gemeente heel weinig hoeven te verwachten. Ik sta dan ook klaar voor actie! Als de bewoners besluiten eigenhandig een afsluiting te realiseren (volgens mij hun wettelijk recht) dan ben ik meer dan bereid daar mijn bijdrage aan te leveren!

Eergisteren organiseerde de afdeling Den Haag van GroenLinks een rondetafelgesprek over maatschappelijk verantwoord ondernemen. Ook aanwezig waren vertegenwoordigers van ABN-AMRO en Rabobank. Beiden benadrukten hoe maatschappelijk verantwoord ze wel niet waren, met het ondersteunen van haagse MKB’ers die werk maken van MVO.

Het is natuurlijk prachtig dat de banken dit doen, maar ik vrees toch de spreekwoordelijke wolf in schaapskleren. Want hoe leuk die kleinschalige initiatieven ook zijn, hoe zit dat met de grote investeringen? De miljoenen en miljarden deals zeg maar. Zo kennen we ABN-AMRO natuurlijk nog van investeringen in de wapenindustrie, of recenter bijvoorbeeld olie- en gaswinningsprojecten met desastreuze gevolgen voor de natuur. Ook de rabobank stapte nog niet zo lang geleden dik in de wapenhandel.

Mij bekruipt dus het gevoel dat de heren bankvertegenwoordigers tijdens het rondetafelgesprek mooi weer zaten te spelen, terwijl het geld dat hun klanten ze oplevert aan de achterkant gewoon in foute projecten gaat. Het is natuurlijk mooi dat er verandering is, maar wie echt maatschappelijk verantwoord bezig wil zijn moet dus voorlopig nog even niet bij deze banken zijn (maar beter bij ASN of triodos).

Vanavond weer ‘in het diepste geheim’ (midden in Den Haag, in het oude stadhuis) een avondje verkeerscirculatieplan. Was ik eerder positief over de sfeer, na vanavond komt weer een beetje het oude gevoel terug. Het lijkt wel alsof de nieuwe voorzitter van het vcp-nee het conflict op zoekt, jammer want de vorige was nu juist op een constructieve manier bezig overeenstemming te bereiken.

Die nieuwe voorzitter werd eergisteren in de Volkskrant nog mooi getypeerd als ‘iemand van stand’, die bij invoering van het vcp ‘een paar kilometer moet omrijden om zijn geliefde traiteur te bereiken’. En zo ontaarde de avond aan het eind in een discussie over welk duur straatje in het Zeeheldenkwartier en omgeving nu al dan niet en in welke richting(en) dan wel zou moeten mogen worden berijden gaan geworden zijn. Over de andere kant van de stad, de omgeving Vaillantlaan/Neherkade zal ik maar zeggen, hoor je niets.

Laat ik dan toch proberen de positieve noot te vinden. De avond draaide om drie varianten van het vcp, die zogezegd zouden zijn voortgekomen uit de eerdere workshop. Inderdaad waren hier en daar elementen uit de workshop te herkennen in de varianten, maar bij voorbaat werden een aantal maatregelen die in die workshop waren geopperd al uitgesloten. Tolheffing bijvoorbeeld, want ‘dat is een landelijk onderwerp’. Jammer, blijkbaar ontbreekt het lef bij dit college om in het belang van de hagenaars eens bij de landelijke politiek aan de bel te trekken. Overigens, dat het door landelijke beleid nu niet mogelijk zou zijn om tol te heffen is geen voldongen feit. Ik ken het dossier niet, maar een der aanwezigen wees er dringend op dat het gewoon kan.

Hoe dan ook, de drie varianten: verleiden, cityring en VCP extra. Om met de eerste te beginnen, verleiden betekent dat de doorgaande automobilist wordt gehinderd met 30 km zones en eenrichtingsverkeer, zodat deze verleid wordt de centrumring te gebruiken waar doorstroming dan ook soepel moet lopen;er wordt verder niets afgesloten zoals in het originele vcp wel gebeurd.

Dan de cityring. Dit komt in feite neer op het desastreuze ‘plan Decker’, een soort van kleinere ring met als onderdeel de Veerkaden en rechtstreeks aangesloten op de Utrechtsebaan. het VCP Extra is eigenlijk gelijk aan het VCP, maar in plaats van het Piet Heinplein als knip in te richten wordt hier eenrichtingsverkeer mogelijk.

Er is uit de discussie nog een soort van mengvariant verleiden&CityRing gekomen, die feitelijk de variant CityRing vervangt (het college wil maar 3 varianten in detail door gaan rekenen). Deze variant lijkt mij bij voorbaat kansloos. Je krijgt dan een centrumring en daarbinnen een ‘CityRing’, waartussen je moeilijk kunt switchen. Volgens mij krijg je dan eindeloos rondrijdende automobilisten op die binnenste ring, die vloeken ‘hoe kom ik nu die stad weer uit’. Maar goed, ik ben verkeerskundige noch psycholoog.

Het belangrijkste vind ik dat er wel gekeken wordt naar het flankerend beleid. Zo werd genoemd het verbeteren van het openbaar vervoer (extra lijnen). De transferia, met als kroon het Malieveld-transferium, aanscherping parkeerbeleid en betere fietsvoorzieningen. Het is te hopen dat hier ook echt werk van wordt gemaakt. Het commentaar van Norder doet echter het ergste vermoeden: er is eigenlijk geen geld voor en dus moeten keuzes worden gemaakt. Ik vermoed dat de makkelijke, goedkope keuzes zullen worden gemaakt (hier en daar een extra fietsenstalling en een paar fietspaden opnieuw asfalteren) en de meer ambitieuze, dure keuzes terzijde worden geschoven.

Deze week heb ik een weekje vrij genomen (was wel nodig na jaren werken, werken en nog eens werken), en toch stond ik al om 7.30 uur op. Want ik ben een sleutelfiguur in de discussie omtrent het verkeerscircularieplan en was dus uitgenodigd voor de ‘besloten bijeenkomst’ in de koninklijke schouwburg over het verkeerscirculatieplan. Hoewel ik aanvankelijk weinig zin had, is het me achteraf erg meegevallen: er was een positieve sfeer. Het uitjoelen en boe-geroep van de hoorzitting bleef uit en er werd opbouwend gesproken over een gezonde stad.

Over het VCP zelf werd overigens niet zozeer gesproken, er werd namelijk gevraagd naar idee-en om vier kernwaarden van het VCP vorm te geven: luchtkwaliteit, autoluwe binnenstad, doorgaand verkeer de stad uit en verkeer met bestemming centrum goed faciliteren. In allerlei subgroepen werd hierover gediscussieerd. De ambtenaren in het ijspaleis gaan nu rekenen en volgende week gaan we ‘s avonds nog een keer kijken wat hier uit is gekomen.

Opvallend was dat er eigenlijk een heleboel overeenstemming was, de scheidslijn tussen voor en tegen verdween en eigenlijk bleek iedereen het behoorlijk met elkaar eens. Enkele punten die er voor mij duidelijk uitspringen, en waar veel steun voor was:

Tolheffing; het Londense model werd door de aanwezigen over het algemeen als goede maatregel gezien. En met een beetje slimme tolheffing kan zo’n maatregel volgens mij ook behoorlijke resultaten behalen. Je kunt hier zelfs selectief in zijn, en bijvoorbeeld doorgaand verkeer zwaar belasten en bestemmingsverkeer niet tot nauwelijks.

Transferia; hier wordt veel van verwacht. Terugkerend hierin was de parkeergarage malieveld, die kan groter en direct aangesloten worden op de Utrechtsebaan. Tevens moeten vanuit die parkeergarage dan shuttle busjes gaan rijden naar de stad (het ‘Groningse model’) en fietsen te huren zijn om zo de binnenstad te verkennen. Maar ook andere lokaties werden genoemd. Om de transferia succesvol te maken dient parkeren in de binnenstad duurder te worden, met uitzondering voor bewoners (hoewel ik zelf vind dat ook bewoners voor een tweede auto flink mogen gaan betalen). Ook moeten deze transferia 24 uur per dag en zeven dagen per week open zijn.

Openbaar vervoer; het openbaar vervoer moet fijnmaziger, frequenter, goedkoper (voor sommige groepen zelfs gratis) en schoner. Dus geen oost-duitse dieselbussen die door de binnenstad denderen, maar kleinere schone busjes (vergelijk de opstapper in Amsterdam, kleine personenbusjes die langs de grachten rijden).

De fiets; fietsen moet als aantrekkelijk alternatief voor de auto functioneren. Dat betekent dus dat fietspaden veilig moeten zijn (vrijliggende fietspaden), dat men op de fiets snel van A naar B kan via speciale kwalitatief hoogwaardige fietsroutes en dat stalling geen probleem is.

Bevoorrading; ook hier transferia, het overslaan van goederen van grote vrachtwagens naar kleinere bestelbusjes. Maar ook de vrachttram voor bijvoorbeeld het grootwinkelbedrijf rond de Grote Marktstraat.

Naast deze lange termijn maatregelen werd er kort gesproken over maatregelen op de korte termijn: het afsluiten van afslag Utrechtse baan naar het prins Bernhard viaduct, herinrichting van de Veerkade gebruiken om te kijken wat afsluiting van deze doorgaande route aan verschuiving teweeg brengt, autoverkeer deels weer via de Grote Martktstraat en last but not least: meer meetpunten voor de luchtkwaliteit en fijnstof in de stad.

Al met al met een positief gevoel weer de koninklijke schouwburg verlaten. De oppositie sprak volgens tv west van ‘een farce’. Ik ben het daar niet mee eens, hoewel de gastenlijst in principe beperkt was tot de insprekers bij de eerste hoorzitting, zag ik dat er een heleboel mensen aanwezig waren die daar niet bij stonden.

Tot slot nog even over de wethouders, naast vervangend wethouder Norder van verkeer (want de VVD heeft nog steeds geen opvolger voor van Woensel weten te vinden) waren ook secondanten Bert van Alphen van welzijn en Henk Kool van economie aanwezig. Die laatste leek het allemaal wat overbodig te vinden, en was erg negatief van toon. Van Alphen hield zich meer op de achtergrond.

Norder begon helaas aan het eind de uitkomsten al bij voorbaat af te zwakken, bijvoorbeeld door tolheffing en zaken met betrekking tot rijkswegen af te doen als iets waar we als Den Haag toch geen invloed op hebben. Volgens mij kun je daar als gemeente best goed invloed op uitoefenen. Kijk bijvoorbeeld naar de tolheffing. Waarom zou Den Haag hier geen koploper in kunnen gaan worden, en samen met de G4 bij de landelijke overheid gaan pleiten voor snelle invoering hiervan. Dat zou van lef getuigen, en ik hoop dat ons gemeentebestuur dit lef inzake de problematiek van de automobiliteit eindelijk eens zal tonen.

Het predikaat ‘milieuvriendelijk’ wordt vaak te pas en te onpas op van alles geplakt. Zoals bijvoorbeeld de waterstofauto. Dat voor de productie van de brandstofcellen waarin het waterstof wordt opgeslagen hele natuurgebieden in Rusland worden afgegraven om allerlei zeldzame metalen te delven, dat laten we voor het gemak maar even weg.

Maar ook de bio-brandstof die gemaakt wordt uit bijvoorbeeld palmolie kent zijn prijs. Hele oerwouden moeten wijken voor een monocultuur van palmolie palmen.

Maar de jacht naar het bio-predicaat kent ook zijn sociale gevolgen. Zo las ik in The Register (el reg voor intimi), dat de behoefte aan bio-brandstoffen in met name de verenigde staten zorgen voor een stijging van de prijs van mais in Mexico. En mais maakt nu juist een groot deel uit van het dieet van de gemiddelde Mexicaan. Het eten is dus behoorlijk in prijs gestegen.

Het geeft maar weer aan dat je de problemen alleen maar verschuift door de huidige mate van energieconsumptie anders in te vullen. Echte oplossingen zorgen voor besparingen, daar hoef je geen problemen voor te verplaatsen.